MARIANO PERFECTO

Tubong Ligao, Albay at nag-aral sa seminaryo sa Nueva Caceres, kilala si Perfecto bilang manlilimbag sa Bikol at Hiligaynon noong huling mga dekada ng dantaon 19. Nagsulat siya ng mga almanac (mga librong mala-sinaunang “Google” na gabay sa tamang panahon ng pagsasaka, paggawa ng bahay etc) sa naturang mga wika. Naglabas din siya ng mga akdang relihiyoso sa Hiligaynon, lalo na ang mga gabay sa tamang asal sa batan-on ( kabataan) na Ilonggo. Magiging gobernador siya ng Ambos Camarines ( noong pinaghugpong muli ang Camarines Norte at Sur). Nabuhay siya sa panahong mas madali nang makalipat-lipat ng pook, gawa ng pagka-uso ng mga steamship. Timing din na humigput ang ugnayan ng Iloilo at Bikol dahil sa abaca trade. Isa rin siya sa mga manunulat at ibang intelektwal ( in the broadest sense) noong early 20th century na lumahok sa pulitika; kauri niya sila Vicente at Filemon Sotto at Sergio Osmena ng Cebu, Lope K. Santos ( taga-Pasig pero nahirang na gobernador ) Epifanio “EDSA” Delos Santos ( tubong Malabon pero nahalal ding gubernador ng Nueva Ecija) at siyempre, Isabelo delos Reyes ( taga-Vigan na later on magiging folklirist at konsehal ng Maynila at senador pa ng bansa!)